Nguyễn Hồng HảiDiên Vỹ chuyển ngữ
Những lấn lướt gần đây của Trung Quốc trên biển Đông đã dẫn đến những cuộc biểu tình dân sự tại hai thành phố lớn nhất của Việt Nam.
 |
Những người biểu tình hô to khẩu hiệu chống Trung Quốc
và nhiều biểu ngữ tiến về phía Đại sứ quán Trung Quốc ở
trung tâm Hà Nội . Ảnh: AFP
|
Tham gia các cuộc biểu tình này là những nhân vật nổi tiếng trong nước, các trí thức, thanh niên và sinh viên. Trong những hội đàm sau đó với Trung Quốc, các quan chức Việt Nam đã đồng ý rằng họ sẽ không để những cuộc biểu tình trên ảnh hưởng đến mối quan hệ song phương. Thoả thuận này có nghĩa là các cuộc biểu tình sẽ bị trấn áp thậm chí bằng vũ lực, và dường như nhà cầm quyền Việt Nam đã giữ lời hứa của mình. Việc lực lượng công an phá vỡ những cuộc biểu tình dân sự đã đặt chính quyền cộng sản vào một vị thế lạ lùng là đàn áp một cuộc biểu tình đòi hỏi chủ quyền lãnh thổ Việt Nam.
Chính quyền cộng sản không chấp nhận biểu tình dưới bất kỳ hình thức và lý do nào. Đảng Cộng sản lo ngại rằng những cuộc biểu tình như thế sẽ dẫn đến một phong trào xã hội chống cộng sản lớn hơn tương tự như phong trào Mùa xuân Ả Rập, đe doạ đến sự sống còn của chế độ độc tài trên quốc gia này. Họ đã biện hộ cho việc đàn áp các cuộc biểu tình bằng cách nói rằng các lực lượng thù địch đã lợi dụng biểu tình để kích động bạo lực nhằm lật đổ chính quyền. Nhưng Giáo sư Tương Lai và ông Lê Hiếu Đằng đã bác bỏ những cáo buộc này.
Cả hai ông Tương Lai và Lê Hiếu Đằng đã đưa ra những tuyên bố riêng và chung, được truyền bá rộng rãi trên các mạng xã hội, trong đó phản đối việc công an vi phạm thô bạo nhân quyền và tự do của công dân. Họ yêu cầu chính quyền mở một cuộc điều tra xem ai đã ra lệnh đàn áp những cuộc biểu tình này và với lý do gì. Chính quyền vẫn chưa hồi đáp yêu cầu của họ.
Đây không phải là cuộc biểu tình chống Trung Quốc đầu tiên tại Việt Nam - những cuộc biểu tình tương tự đã xảy ra từ năm 2007. Trong năm 2011, tinh thần dân tộc chống Trung Quốc ở Việt Nam gia tăng khi những tàu hải giám Trung Quốc cố tình cắt đứt dây cáp của một chiếc tàu Việt Nam đang khảo sát địa chấn trong vùng biển được Việt Nam tuyên bố chủ quyền. Những cuộc biểu tình lần này được phát động sau một sự kiện tương tự xảy ra - công ty dầu và khí đốt nhà nước Petro Việt Nam đã tố cáo các thuyền đánh cá Trung Quốc cắt đứt dây cáp của một chiếc tàu của họ đang hoạt động trong vùng biển Việt Nam. Năm ngoái, một nhóm người Việt đã thành lập một đội bóng đá mặc áo thun “No-U” nhằm phản đối đường chủ quyền hình lưỡi bò trên biển Đông mà Trung Quốc tự nhận. Đội bóng này đã thường xuyên tổ chức những trận đấu gọi là “No-U”.
Những cuộc biểu tình chống Trung Quốc đã đặt Đảng Cộng sản vào một tình huống khó xử. Một mặt Đảng Cộng sản tuyên bố rằng một môi trường hoà bình và ổn định thì quan trọng đối với sự phát triển của Việt Nam. Thật thế, tăng trưởng kinh tế là con đường duy nhất để đảng giữ vững và củng cố tính chính danh của mình trong khi lòng tin của dân chúng mất đi, điều này còn tiếp tục tăng vì khủng hoảng kinh tế và nạn tham nhũng lan tràn. Đảng hiểu rằng đối đầu với Trung Quốc sẽ không tốt cho chính sách phát triển của mình. Đấy là vì sao khi thảo luận trực tiếp với Trung Quốc về vấn đề biển Đông, chính phủ Việt Nam thường tránh sử dụng những ngôn ngữ cứng rắn như chính phủ Philippines.
Mặt khác, tính chính danh trong nước của Đảng Cộng sản đang bị người dân thách thức, họ không đồng ý với phản ứng của chính quyền đối với việc Trung Quốc liên tục lấn lướt trên các khu vực đất liền, đảo và biển mà Việt Nam đã tuyên bố chủ quyền. Đảng luôn tuyên bố rằng mình không có quyền lợi nào khác ngoài đất nước và nhân dân. Trong một bài viết do đa số báo chí nhà nước đăng tải, Chủ tịch Trương Tấn Sang đã phải xác định rằng Đảng Cộng sản “không bán nước” - tức là không trao đổi quyền lợi của đảng với quyền lợi của nhân dân. Nhưng thật khó để Đảng Cộng sản chiếm được lòng tin của người dân và trấn an công chúng trước thái độ của mình đối với Trung Quốc khi mà những cuộc biểu tình chống Trung Quốc tiếp tục bị phá vỡ, những người tham gia biểu tình bị vẫn bị bắt giữ hoặc bị quấy nhiễu thô bạo, và khi vị chủ tịch, trong một bài viết khác, đã tố cáo một nhân vật lãnh đạo khác là “cõng rắn cắn gà nhà.”
Rõ ràng là Đảng Cộng sản đang trong tình trạnh tiến thoái lưỡng nan khi đối phó với những tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc. Để vượt qua được tình huống này, đảng phải chọn lựa giữa việc đứng cùng phía với nhân dân hay đứng về phía đối diện.
Nguyễn Hồng Hải đang là ứng cử viên Tiến Sĩ tại Học viện Khoa học Chính trị và Nghiên cứu Quốc Tế, Đại học Queensland.
January 12th, 2013
Hai Hong Nguyen, UQ
Nguồn:
Does Hanoi deal with Beijing for its people, or for itself? - Diễn đàn Đông Á (
East Asia)
Comments[ 0 ]
Đăng nhận xét