Đằng sau cụm từ “mới mẻ” và “lịch sử”...

Không ngoài dự đoán, hôm qua Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng đã bị đại biểu Bùi Mạnh Hùng (Bình Phước) truy vấn gắt gao về việc cố tình kéo dài sự độc quyền của hai “ông lớn” ngành năng lượng là EVN và Petrolimex.

Đáng chú ý, đáp lại các lập luận sắc sảo của đại biểu Hùng, Bộ trưởng Hoàng lại sử dụng những cụm từ… trừu tượng để trả lời. Chẳng hạn về sự độc quyền của EVN, ông bộ trưởng cho rằng “thị trường điện với Việt Nam là hết sức mới mẻ khi chuyển từ cơ chế tập trung trước đây sang cơ chế thị trường”… Hoặc với sự độc quyền của Petrolimex, Bộ trưởng Hoàng lại giải thích “do có lịch sử của vấn đề… nên thị phần của doanh nghiệp (Petrolimex) trên thực tế vẫn đang xoay quanh 60%”!

Cố gắng lớn nhất của bộ trưởng Công Thương là sẽ chấm dứt độc quyền của EVN sau… 10 năm nữa (vào 2022); còn với xăng dầu, ông chỉ nhận “trách nhiệm” rất chung chung! Lý do, theo bộ trưởng, điện và xăng dầu là “những lĩnh vực hết sức quan trọng của đất nước, nó ảnh hưởng đến an ninh năng lượng quốc gia”!

Theo dõi cuộc đối đáp này, cử tri rất thán phục cách lập luận của đại biểu Hùng khi nhận xét rằng: “Tôi thấy Bộ chưa tích cực”, bởi các ngành được nêu không ngành nào không quan trọng. “Nhưng ở nước ta, trước đó đã xóa bỏ được độc quyền ở ngành bưu chính viễn thông - đây cũng từng là một ngành nhạy cảm. Đến nay, bưu chính viễn thông đã phát triển ổn định và đã đem lại nhiều lợi ích cho nền kinh tế”. “Phải chăng là Bộ trưởng còn thiếu trách nhiệm và tâm huyết với nhân dân?” - ông Hùng chốt.

Nhân ý kiến đại biểu Hùng rất nhiều người nhớ lại bối cảnh kinh tế hơn 10 năm trước khi VNPT đang “một mình một chợ” trong lĩnh vực thông tin di động, với đủ triệu chứng “bệnh” độc quyền (như phải nộp tiền hòa mạng rất cao, cước tính theo phút, người nghe cũng phải trả tiền…). Sở dĩ có tình trạng đó vì mảng thông tin di động được xem là vô cùng hệ trọng (hơn cả các khái niệm “mới mẻ” và “lịch sử”) do nguy cơ uy hiếp an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội là có thật.

Chính vì lý do đó Thụy Điển, một nước bạn lớn từng ủng hộ Việt Nam trong chiến tranh, cũng không được phép bước vào mảng kinh doanh di dộng (dù Luật Đầu tư nước ngoài đã có hiệu lực), mà buộc phải ký hợp đồng hợp tác 50-50 với VNPT để kinh doanh mạng MobiFone. Đến 2004, sau quá trình đấu tranh mạnh mẽ, mạng Viettel và sau đó hàng loạt các mạng khác ra đời thì thị trường mới bắt đầu cạnh tranh. Sau gần 10 năm, khách hàng giờ đây thực sự là thượng đế; đồng thời các khoản nộp ngân sách của các công ty thông tin di động cũng tăng chóng mặt, nhất là các khoản thuế…

Những câu chuyện ấy cần được kể thật nhiều để những cụm từ “mới mẻ” và “lịch sử” không thể che chắn cho tình trạng kinh doanh độc quyền xâm phạm lợi ích Nhà nước, người tiêu dùng và xã hội!

© Bút Lông
Theo blog Bút Lông